Doesburg

In een interview beschouwt Willem Bouman zijn elf jaren wethouderschap, gaat in op wat er is mis ging in de nu gestrande coalitie en geeft zijn verwachtingen voor de toekomst, ook voor die van hemzelf. Het verhaal staat in een folder die dit weekend huis aan huis verspreid wordt in heel Doesburg.

Plots is het over en uit. Willem Bouman is gestopt als wethouder in Doesburg. Het draagvlak voor de coalitie met Stadspartij Doesburg en D66 was definitief weg nadat een onlangs herbevestigde, harde afspraak over goed samenwerken opnieuw werd geschonden door D66.

De SP in de gemeenteraad nam het besluit om haar bestuurder terug te trekken. SP-fractievoorzitter Petra Senhorst: “Goed besturen kun je alleen met partijen die met elkaar willen samenwerken, die de coalitie willen dragen en die streven naar stabiliteit”.

Wat betekent dit nu voor Willem Bouman? We spreken met hem.

>Je bent elf jaar wethouder geweest in Doesburg. Wat heb je in die jaren bereikt?

Ik begin liever bij het begin. Ik was achttien toen we met de SP begonnen in Doesburg. In de wijken hoorde ik veel ongenoegen over de manier van werken van de bestuurders van toen: te veel over de hoofden van de mensen heen, te veel een houding van ‘wij weten wel wat goed voor u is’. Ik wilde van de mensen uitgaan, echt naar ze luisteren en ervoor zorgen dat er iets veranderde. We waren gedreven, werkten hard en kregen veel aanhang.

Toen ik in 2002 wethouder werd was er op het stadhuis weinig vertrouwen in de eigen bestuurskracht: de gemeente Doesburg zou te klein zijn en een te grote groep mensen met lage inkomens huisvesten. Doesburg had toentertijd veel schulden, en er werden ook nieuwe schulden gemaakt. Mijn voorgangers zaten daar wat minder mee dan ik, merkte ik.

Ik heb mij er vanaf het begin op gericht om Doesburg zelfstandig te houden en financieel gezond te maken. Dat is gelukt. Over twee jaar zijn ook de laatste schulden afgelost. En dat hebben we bereikt zonder het doorvoeren van belastingverhogingen. We hebben elf jaar lang solide begrotingen opgesteld en daarbij steeds onze inwoners kunnen ontzien. Zij hebben er niet voor hoeven betalen. Dat hebben we samen met de achtereenvolgende coalitiepartners gerealiseerd.

>En Doesburg is als één van de weinige kleine gemeenten zelfstandig gebleven.

Precies. Toen ik begon als wethouder was er een herindeling op komst. Den Haag wilde binnen anderhalf jaar fusies van gemeenten realiseren. Wij hebben er, samen met de mensen, alles aan gedaan om de zelfstandigheid te behouden. En ik durf te zeggen: zonder de SP was er nu al geen zelfstandige gemeente Doesburg meer geweest. Alle andere partijen in die tijd zagen herindeling meer als een onvermijdelijke ontwikkeling. Belangrijk is dat je je blijft verbinden met de mensen.

>Wat bedoel je daarmee?

Dat je als bestuurder moet weten wat er leeft bij de mensen en daar je beleid op moet afstemmen. We hebben in Doesburg een voorzieningenniveau gerealiseerd dat goed aansluit bij de behoeften van de mensen. Zo hebben we veel woningen voor ouderen toegevoegd in de wijken waardoor mensen in de eigen omgeving kunnen blijven wonen, en dat in combinatie met goede thuiszorg. De thuiszorg hebben we in Doesburg goed op orde, en niet gereduceerd tot schoonmaakwerk. Ook de verpleegzorg is naar Doesburg gehaald: de Hessegracht is er gekomen en de plannen voor het nieuwe Elisabeth zijn in een vergevorderd stadium. Mensen hoeven Doesburg niet meer uit wanneer zelfstandig wonen niet meer mogelijk is.

Een ander voorbeeld: daar waar andere gemeenten vooral hebben geïnvesteerd in het duurdere segment van de woningmarkt hebben wij juist gewerkt aan betaalbare huur- en koopwoningen voor onze mensen. Anderen hebben ons lange tijd voor gek versleten, nu komt iedereen daarop terug.

Ook hebben we flink geïnvesteerd in de jeugd en daarvoor goede voorzieningen opgezet: prima peuterspeelzalen, mooie speelplekken in de wijken, jongerencentrum 0313. Het beeld van de jeugd was vroeger erg negatief. Ik heb altijd gezegd dat je de jeugd vertrouwen moet schenken en positief moet benaderen.

>Wat houdt goed besturen voor jou in?

Goed besturen heeft alles te maken met het opbouwen van een goede samenwerking. In de lokale situatie betekent dat: saamhorigheid creëren in het college en zorgen voor een programma waar de regerende partijen zich goed in kunnen herkennen. Natuurlijk zijn er binnen de coalitie ook wel eens meningsverschillen, en dan los je dat samen op. Bij mij geldt vervolgens: afspraak is afspraak. Je zoekt dan niet andere partijen op om alsnog je gelijk te krijgen. Dat is helaas wel veel gebeurd. Ik heb collega-wethouders altijd geholpen en ik ben ze nooit afgevallen.

Wat betreft de samenwerking met andere gemeenten is het belangrijk dat je een visie hebt op het geheel. Ik wil niet ‘grijs’ besturen. Dat is belangrijk, want anders loop je al snel aan de leiband van de grotere gemeenten. Ik denk altijd: hoe zal dit voor Doesburg uitpakken? Belangrijk is om praktische politiek te bedrijven, dat wil zeggen: vanuit een visie op het geheel alles concreet naar de mensen vertalen. Niet over de hoofden van de mensen regeren. Deze opstelling maakt dat ik wel eens flink kan botsen met bestuurders van andere gemeenten. Ook lokaal ben ik niet altijd de makkelijkste. Maar het is altijd gericht op de inhoud, op wat ik voor Doesburg wil bereiken.

>Wat is er misgegaan de laatste tijd?

Ik vraag me af of we wel genoeg hebben uitgedragen wat we met elkaar bereikt hebben in Doesburg. Er is hard voor gewerkt. Soms lijkt het of mensen het allemaal vanzelfsprekend vinden.
De oppositie was de laatste tijd vooral bezig met het zoeken naar fouten. En als je goed zoekt, zul je natuurlijk altijd iets vinden. Dat kun je dan heel belangrijk maken. Wanneer een coalitiepartner daar dan steeds in meegaat, wordt samenwerken heel moeilijk. Officieel mag dat, maar het is erg destructief. En als het nou was gegaan over een fundamenteel verschil van mening over inhoud van beleid, dan had ik het begrepen. De SP heeft immers een uitgesproken visie. Maar dat was niet zo. Het was beschadigen om het beschadigen. Zo is instabiliteit gecreëerd.

>Had de uiteindelijke crisis voorkomen kunnen worden?

We hebben er intern met de coalitie veel over gesproken. Steeds aangegeven dat een goede samenwerking essentieel is voor het bereiken van je doelen. Daar werd door sommigen dan laconiek op gereageerd of er werden toezeggingen gedaan die vervolgens niet werden nagekomen. Het was niet meer werkbaar. De grens was bereikt.

>Hoe zie je de toekomst van Doesburg?

Er komt veel aan door alle nieuwe taken die gemeenten moeten gaan uitvoeren vanaf 2015. Door de val van het kabinet en het onlangs gesloten sociaal akkoord zullen in de gemeenten de belangrijkste besluiten genomen gaan worden na de raadsverkiezingen van maart 2014. Toch moet er in het hier en nu al iets gebeuren. Er zal een financiële buffer moeten worden gecreëerd zodat we de klap kunnen opvangen die straks mogelijk gaat komen bij de verdeling van het geld voor de uitvoering van de nieuwe taken. Ik zie nog de nodige mogelijkheden om kosten te besparen en tegelijkertijd het sociale beleid van Doesburg overeind te houden.
Ook is een goede samenwerking met andere gemeenten steeds belangrijker aan het worden. Niet alleen om de nieuwe taken goed op te pakken, maar ook om onze zelfstandigheid te kunnen behouden.

>En je eigen toekomst, hoe zie je die?

Ik ben leraar op een middelbare school. Tijdens mijn wethouderschap ben ik een paar klasjes blijven draaien, en nu kan ik weer meer uren lesgeven. Na de zomervakantie zal ik opnieuw fulltime voor de klas staan. Dat heb ik direct kunnen regelen toen de SP mij terugtrok uit het college.
En politiek stopt nooit bij mij. Het is mijn leven en geen kunstje dat ik maar voor een paar jaar doe. Ik weet nu nog niet wat ik precies zal gaan doen. Misschien meer voor de landelijke partij. Daar ga ik over nadenken. Er is genoeg te doen.

>Wat is je drijfveer?

Laten zien dat het anders kan. Meer welvaart lijkt vreemd genoeg automatisch te leiden tot meer individualisme in onze samenleving. Dat is geen goede tendens. Ik ben altijd op zoek naar samenwerking, saamhorigheid en het delen van welvaart. Dat zal ik hoe dan ook blijven doen. Ik vraag me wel af of oprechte politiek nog mogelijk is. Meningsverschillen hebben met elkaar is prima, maar onware verhalen vertellen om zo je eigen doel te bereiken is verwerpelijk en lijkt helaas steeds normaler te worden. Ik wil mezelf altijd in de spiegel kunnen aankijken.

zetelverdeling in de raad:

SP-4
Stadspartij Doesburg-3
VVD-2
CDA-2
PvdA-2
GL-1
D66-1